TAMAMLANAN SÜREÇLER

Gıda Güvenliği Odak Grubu

21.06.2019

Gıda Güvenliği ve Kooperatifleşme Odak Grup Toplantı Özeti

21 Haziran 2019 günü Kadıköy İDEA’da Çiftçi-Sen’den Abdullah Aysu, Koşuyolu Kooperatifi Girişimi’nden Yüksel Demirtaş, Mesut Öztürk ve İlhan Ölçer, Kadıköy Kooperatifi’nden Evren Kocabıçak ve İrem Öztürk, Ekoloji Kolektifi Derneği’nden Özlem Işıl ve Fevzi Özlüer, Araştırmacı Caner Murat Doğançayır ve Umut Kocagöz, Akademisyen Bülent Şık (Skype ile), Kadıköy Belediyesi Veterinerlik İşleri Müdürü Teoman Aslan, Veterinerlik Müdürü çalışanları Benan Akçay, Yasemin Boyraz, Kadıköy Akademi’den Serkan Taşkent, Güneş Yüksel ve Aras Aladağ’ın katılımıyla gıda güvenliği ve kooperatifler hakkında odak grup toplantısı gerçekleştirildi. Toplantıdan tartışılan konular özet olarak aşağıda listelenmiştir.

1.Gıda Güvenliği:

• Ruhsat verme aşamasında işyerlerinin fiziki koşullarının gıda güvenliğine uygun şekilde yapılması sağlanmalıdır.
• Belediyenin bir protokolle analiz laboratuvarı sorununu çözüp çözemeyeceği konusu ele alınmalıdır. Laboratuvar kuramasa da başka bir şekilde yapmanın yolu aranmalıdır.
• Gıda denetimi konusu belediyelerde olmamakla birlikte, bu yetkinin bakanlıktan alınıp özel şirketlere verilmesi bile gündeme gelebilir. Bu durumda denetim için alternatif yollar aranmalıdır. Belediyenin yapamadığı işler hizmet alımıyla yapılabilir. Bu anlamıyla, Kadıköy’deki ürünleri gıda güvenliği bakımından araştırma konusu yapılması gerekir.
• Yerel yönetimlerin, bir mekân oluşturup gıda konusunda seminer, uygulamalı üretim vs yapmasının önünde bir engel yok. Sağlıklı turşu, reçel, ekmek yapımının öğretildiği atölyeler olabilir.
• Belediyede gıda sorunlarına muhatap olacak bir birime muhakkak ihtiyaç var. Bu birim aynı zamanda atölye ve kooperatiflere de destek olmalı.
• Tarım bakanlığının politikalarına teslim oluyoruz. Halk sağlığını ilgilendiren konularda yasa değişikliği yapılması istenebilir ve bu konuda basınç yaratılabilir.
• Gıda güvenliği konusunda eğitimi kooperatiflerin vermesi doğru olmaz. Bu konuda inisiyatif alması gereken meslek örgütleridir.
• Gıda güvenliği ve etiket okuma gibi konularda farkındalık artırıcı çalışmalar yapılabilir.
• Semt pazarları kurulurken planlama, uygulanma, denetim ve yaptırım zinciri eksiksiz ve kararlılıkla hayata geçirilmelidir.

2. Kooperatifleşme:

• Kooperatiflerin çok sayıda üreticiyle ilişkisi var ama satış için yeterli yerleri yok.
• Belediye piyasadaki ürünleri denetleyemez fakat özellikle sağlıklı ürün temini konusunda çaba gösteren kooperatifleri destekleyebilir/desteklemelidir.
• Belediyede gıda sorunlarına muhatap olacak bir birime muhakkak ihtiyaç var. Bu birim aynı zamanda atölye ve kooperatiflere de destek olmalı.
• Türkiye’deki kooperatiflerin çoğu şirket gibi çalışıyor. Bu noktada belediye değiştirici ve dönüştürücü olan kooperatifleri desteklemelidir. Belediyenin hangi tipteki kooperatifleri destekleyecekleri ve hangileriyle ortaklıklar geliştireceği belirlenmelidir. Bu anlamıyla, belediyenin bir gıda politikası metni olmalı. Bu metinde kooperatifçilik, ekoloji ve gıda güvenliği/egemenliği konuları ele alınmalı ve bu metin bir filtre işlevi görmeli. Modeli, üretim biçimi gibi konularda bu metin yol gösterebilir.
• Belediyeler ihtiyaç duyduğu bazı ürünleri kooperatiflerden almalıdır. Bazı ürünlerin “1/3’ü kooperatiflerden piyasa fiyatına alınacaktır” şeklinde encümen kararı alınabilir. Üreticiye bazı şartlar sürerek alım yapacağı bir sistem de kurmalı belediye. Kadıköy sınırları içerisindeyse bostanların korunması hedeflenmeli. Belediyeler bazı ürünleri dağıtarak sadece üretim ve tüketimi değil, sosyal hizmetler alanını da destekleyebilir.
• Kooperatiflerden alınan ürünün ya da üreticiden alınarak kooperatife verilen ürünün denetlenmesi gerekiyor. “Alınan bir ürünün zararlı olması ve bilinmeden yenilmesi durumunda oluşacak riski kim üslenecek?” sorusunun yanıtlanması gerekiyor.
• Kooperatiflerin daha ucuz ürün satabilmesi için lojistik ve depo ihtiyaçlarına yardımcı olunabilir. Böylelikle, kooperatif faaliyetleri Osmanağa-Caferağa sınırları dışında da faal olabilir.
• AB ve farklı destek programları takip edilebilir.
• Gönüllü Evleri kooperatiflerin daha aktif kullandığı yerler haline gelebilir.